Kalibracja wagi laboratoryjnej to potoczna nazwa czynności adjustacji. Adjustacja wagi ma na celu utrzymanie prawidłowych wyników pomiarowych. Utarło się, że obydwa określenia używane są zamiennie zarówno przez użytkowników, jak i samych producentów. Dlaczego waga analityczna musi podlegać kalibracji i jak przebiega ten proces? W niniejszym artykule krótko opisujemy podstawowe zasady i techniki.
Istota ważenia precyzyjnego
W warunkach laboratoryjnych, badanie materiału mówi dużo o jego właściwościach lub zjawiskach patologicznych – w przypadku rozwoju chorób. Wiele badań wyraża wynik, w przeliczeniu na jednostkę masy lub objętości, co świadczy o występowaniu w badanej próbie jakiejś substancji, zjawiska bądź jego braku. Aby wskazania wagi laboratoryjnej były prawidłowe po codziennej eksploatacji, musi ona przechodzić okresową korekcję. Kalibracja daje gwarancję, że odczyty otrzymane w jednym miejscu są porównywalne ze wskazaniami otrzymanymi w innym punkcie pomiarowym. Regularne przeprowadzanie adjustacji połączone z odpowiednimi testami, może wydłużyć czas eksploatacji wagi analitycznej oraz wykryć potencjalne wady. Urządzenia precyzyjne to wydatek rzędu kilku, a nawet kilkunastu tysięcy złotych, co powoduje, że troszczenie się o ich stan techniczny i regularne przeglądy, leży w interesie właścicieli. Należy kalibrować wagi, aby zachować pewność, że wyniki są w granicach błędu dopuszczalnego.
Odważnik kalibracyjny
Przedmiot ten stanowi wzorzec masy przeznaczony do adiustacji wagi. Podczas czynności kalibracji wagi, wykonuje się szereg czynności prowadzących do poprawy jej wskazań. Waga laboratoryjna legalizowana powinna być kalibrowana wyłącznie przez producenta przy użyciu odważnika o masie zbliżonej do maksymalnej wartości udźwigu. W przypadku wag legalizowanych, dokonywanie adjustacji na własną ręką grozi utratą legalizacji. Zasadą jest, że w przypadku rozpoznania problemów z urządzeniem, należy zgłosić się do serwisu producenta, szczególnie jeśli mamy do czynienia ze sprzętem wysokiej klasy.
Kalibracja wewnętrzna
W nowoczesnych urządzeniach precyzyjnych, kalibracja wewnętrzna polega na uruchomieniu procesu samoistnej adiustacji korygującej wskazania. Wagi wyposażane w układ kalibracji wewnętrznej dają możliwość kalibracji bez stosowania zewnętrznych wzorców masy. Kalibracja wewnętrzna jest możliwa w wagach legalizowanych dzięki wyposażeniu urządzenia w automatyczny układ odważników (wzorców masy) wewnątrz. Ten typ wag, jest zazwyczaj droższy, jednak automatyczna kalibracja wewnętrzna niesie z sobą szereg zalet. Kalibracja może być uruchomiona na polecenie użytkownika, cyklicznie lub przy zmianie warunków otoczenia – temperatury – w sposób automatyczny.
